Een zonnebril kiezen voor in de bergen

Als het meezit lopen we in de bergen met een lekker weertje en een stralend zonnetje. Het dragen van een zonnebril is dan zeker geen overbodige luxe. Voor de meeste bergwandelingen kun je met veel standaard of modieuze zonnebrillen uit de voeten. Wanneer je op wat technischer terrein komt is het tijd om na te gaan denken over een goede zonnebril. We leggen je uit welke keuzes je kunt maken en welke keuzes wij zelf hebben gemaakt. 

Wanneer gebruik je een zonnebril in de bergen

Bij het plannen van je tocht is het goed om na te denken in welke omstandigheden je terecht kunt komen en welke materialen je daarbij wilt gebruiken. Een zonnebril is voornamelijk handig wanneer de zon schijnt. Maar ook op andere manieren kan een zonnebril helpen. Zo kan een zonnebril helpen bij de schittering van sneeuw, ijs of water. Op een gletsjer ontkom je er niet aan om met een zonnebril rond te lopen en als je met een gids of groep op pad gaat kun je niet mee zonder zonnebril.

Een zonnebril kan ook handig zijn wanneer het waait. Op bergpassen en graten kan het soms ontzettend hard waaien waardoor het soms moeilijk wordt om je ogen open te houden. Ook zand of sneeuw kan dan makkelijk in je ogen waaien. Ook op deze momenten is het fijn om een zonnebril bij de hand te kunnen hebben.

Daarnaast kan een zonnebril ook warmte bieden omdat het een deel van je gezicht bedekt. Zowel in de winter als in de zomer komt een zonnebril dan ook goed van pas in de bergen want in beide seizoenen kan het op grote hoogte alsnog flink koud worden. Zo zie je maar dat je zonnebril voor verschillende omstandigheden op je tocht ineens goed van pas kan komen.

Typen zonnebrillen voor in de bergen

Er zijn vijf categorieën zonnebrillen, gebaseerd op de hoeveelheid bescherming die ze bieden tegen verblinding door licht. Deze vijf categorieën zijn de belangrijkste bij het maken van een keuze voor een zonnebril die je in de bergen wilt gebruiken.

• Categorie 0: Deze zonnebrillen laten in feite al het licht door. Echte zonnebrillen zijn het daarom niet want je draagt ze eigenlijk voornamelijk binnen of wanneer het bewolkt is.
• Categorie 1: Ook deze zonnebrillen laten nog veel licht door, maar kunnen bijvoorbeeld al wel een beetje helpen tegen een hele lichte bewolkte lucht.
• Categorie 2: Dit zijn vaak de standaard eenvoudige zonnebrillen die geschikt zijn voor gewoon mooi weer
• Categorie 3: Deze zonnebrillen zijn gemaakt om fel licht tegen te houden. Dit kan dus een volle zon zijn of felle reflecterende oppervlakten zoals bijvoorbeeld meren.
• Categorie 4: De categorie vier bril biedt de meeste bescherming tegen extreem fel en wit licht wat je veel in het hooggebergte tegen kunt komen.

In het dagelijks gebruik zul je vaak te maken hebben met een categorie 2 bril. Deze zijn fijn en ook in de bergen nog redelijk te gebruiken. Vergeet alleen niet dat je in de bergen een hele dag loopt en na lange tijd kun je dus wel last krijgen van het felle licht. Een categorie 3 bril is daarom een fijne categorie voor standaard gebruik in de bergen. Wanneer je echt gletsjers op gaat of in de winter veel door sneeuw gaat bewegen is een categorie 4 bril echt een must. Deze brillen absorberen bijna 95% van het licht en halen ook veel schittering weg. Skibrillen zijn daarom ook vaak categorie 4.

Nu kun je er aan denken om direct een categorie 4 bril te kopen, maar er zijn ook enkele nadelen. Zo mag je officieel niet rijden met een categorie 4 zonnebril omdat deze te donker zijn. Een categorie 3 bril is dus handiger, totdat je een keer hogerop gaat in de bergen. Een categorie 2 bril is dan vaak net weer wat goedkoper (of leuker), maar is dus niet altijd even praktisch. Het komt er dus vaak op neer dat je meerdere zonnebrillen voor meerdere activiteiten hebt. Dat is niet altijd zo hoeft te zijn leg ik je even verderop uit.

aanvullende eisen aan je zonnebril

Naast de primaire keuze voor de bescherming van je zonnebril kun je ook nog aan andere eisen en wensen denken voordat je verder gaat. Zo ben je jezelf in de bergen vaak aan het inspannen en daarbij kun je goed gaan zweten. Door het verschil van je lichaamstemperatuur en de omgevingstemperatuur kan je bril dan ook makkelijk gaan beslaan. Zeker als je op een gletsjer staat en je volledig ingepakt zit in je jas, buff (of balaclava) en zonnebril. Het is dan ook goed om te kijken of je zonnebril niet te snel beslaat in deze omstandigheden.

Ook is het goed om te weten welke activiteiten je nog meer gaat doen. Zo gebruiken wij onze zonnebrillen niet alleen tijdens het wandelen, maar ook tijdens het klimmen of tijdens het suppen. Het is dan fijn dat je zonnebril niet ineens van je hoofd afglijdt en verdwenen is. Veel zonnebrillen die geschikt zijn voor de bergen hebben bevestigingshaakjes voor een touwtje waarmee je dit kunt voorkomen.

Uiteraard is de pasvorm ook belangrijk. Je hebt de zonnebril een lange tijd op je (bezwete) hoofd en je wilt dus dat de zonnebril fijn zit en niet afzakt na langere tijd. Let daar dus goed op bij het passen. Ook is het handig om te kijken, zeker bij een categorie 4 bril, of deze aan de zijkant van je hoofd ook goed aansluit. Je kunt namelijk alsnog last krijgen van verblinding doordat er veel fel licht lang je pereferiek zicht aan de zijkant binnenkomt. Ten slotte heb je natuurlijk ook vaak nog de keuze uit een lichte kleur die het glas heeft (geel, blauw of iets anders). Blauwe glazen helpen vaak wat beter voor mensen die gevoelig zijn voor fel licht. Gele glazen kun je daarentegen vaak langer gebruiken, ook als het nog net wat donkerder is.

kiezen voor een zonnebril

In onze voorbereiding voor de Kilimanjaro moesten wij ook keuzes maken voor een serieuze zonnebril. Tot dan toe konden we het prima redden met categorie 2 of categorie 3 brillen, maar nu ging dat niet meer vanwege de nieuwe omstandigheden tijdens deze tocht. Sylvia en ik hebben daarin twee verschillende keuzes gemaakt. Sylvia heeft dgekozen voor een eenvoudige categorie 4 zonnebril. Deze zijn namelijk ook redelijk goedkoop te vinden, in meer en minder modieuze varianten. Voor de meeste wandelingen draagt Sylvia een eenvoudige zonnebril. Wanneer we het hooggebergte ingaan verruilt ze die simpelweg voor de andere zonnebril.

Ik heb gekeken of er een zonnebril was die aan al mijn wensen konden voldoen. Dat was voornamelijk de mogelijkheid om deze bij al mijn activiteiten te kunnen gebruiken. Daarvoor ben ik uiteindelijk terecht gekomen bij zonnebrilmaker Julbo, voornamelijk bekend van skibrillen. Julbo heeft namelijk Reactiv Cameleon Photogramic glazen die van Categorie 1 naar Categorie 4 veranderen, afhankelijk van de aanwezige lichtsterkte. Hierdoor kan ik deze gebruiken tijdens het wandelen in de sneeuw of op een gletsjer, maar ook tijdens het autorijden. Bij het mountainbiken kan de zonnebril zichzelf redelijk snel aanpassen aan de schaduw waardoor deze ook hier fijn te gebruiken is. Op de Julbo Explorer 2.0 zitten daarnaast extra luchtkanaaltjes die het beslaan van je zonnebril minimaliseren. Daarnaast heeft Julbo ook speciale kapjes die je aan de zijkant van je zonnebril kunt monteren om de lichtinval vanaf de zijkant weg te halen. Al met al is het een hele fijne zonnebril die ik al vier jaar gebruik bij alles wat ik doe. De prijs is redelijk en het scheelt vooral dat ik niet meerdere zonnebrillen hoef aan te schaffen.

Zo zijn er verschillende manieren om te bepalen of je een specifieke zonnebril nodig hebt of aan een eenvoudige, maar goed beschermende, genoeg hebt. Het is in ieder geval belangrijk om goed te kijken naar de activteiten die je gaat doen en welke omstandigheden daarbij komen kijken. Verblinding door felle lucht, sneeuw of reflecties is niet fijn tijdens je wandeltochten en daarom zul je er toch even bij stil moeten staan. Nu weet je in ieder geval welke verschillende zonnebrillen er zijn en waar je naar op kunt letten voor jouw volgende tocht door de bergen!