Kamperen in de sneeuw – Hoe doe je dat?
De winter van 2021 toonde aan dat het ook in Nederland een mooi winterwonderland kan zijn met een dik pak sneeuw en temperaturen diep onder nul. Iedereen geniet van zo’n mooie winterweek en gaat op zijn eigen manier op avontuur. Schaatsen, langlaufen, alles kwam voorbij. Ook mensen die er met de tent op uittrokken om te gaan winterkamperen. Maar kamperen in de sneeuw, hoe doe je dat nu eigenlijk het beste? Tijdens onze sneeuwschoenwandeltocht door Zweden trokken we meerdere dagen met ons tentje rond en leerden we zelf de beste stappen voor een comfortabele nacht in de sneeuw. We nemen je mee!
De juiste plek in de sneeuw
Kamperen in de sneeuw begint al bij de juiste plek te kiezen in de sneeuw. In Nederland heb je op campings misschien niet zoveel keus, maar midden in de natuur moet je hier goed over nadenken. Als er een dik pak sneeuw ligt wil je namelijk niet dat je in de nacht langzaam door de sneeuwlaag naar beneden zakt doordat het langzaam smelt.
Om dat te voorkomen zoek je in eerste instantie een plek die niet al te dicht rondom een boom staat. Rondom bomen is de grond wat warmen en heb je dans dat er sneeuwholtes zijn waar jij of je tent doorheen zakt. Als je een mooi open plekje hebt gevonden is het verstandig om de sneeuw stevig aan te stampen, ook hier weer om verder inzakken te voorkomen. Met schoenen kan dit best wel even duren, afhankelijk van de oppervlakte van je tent. Met sneeuwschoenen ging het in ons geval gelukkig al een stukje sneller.
Tijdens onze tocht leerden we dat een plekje dicht bij het water ook niet al te prettig is. Hoe dichter bij het (bevroren) water, hoe kouder de ondergrond over het algemeen is en dat wil je natuurlijk niet hebben. Het is natuurlijk een prachtig plekje zo aan het water, maar een warmere nacht iets verderop zorgt is een heel stuk fijner. In ons geval steeg de temperatuur in de nacht waardoor de vochtige lucht zich nestelde in onze goed geventileerde tent. Met als gevolg dat we in de ochtend wakker werden van de druppels in onze tent!
Je tent goed opzetten
Bij kamperen in de sneeuw kom je niet zo ver met de standaard haringen. Als je geen tent hebt die zelfstandig blijft staan (bijvoorbeeld een koepeltent), dan heb je ander materiaal nodig. Het beste is om te werken met sneeuwharingen. Dit zijn forse haringen. Deze steek je niet in de grond, maar gebruik je als sneeuwanker. Je graaft eerst een geul in de sneeuw en legt daar de sneeuwharing met scheerlijn in. Deze graaf je dan dicht met de scheerlijn tot boven de sneeuw. Als het koud genoeg is vriest de sneeuwharing vast in de sneeuw en kun je de scheerlijn aanspannen. Zo staat je tent stevig.
Sneeuwharingen zijn vrij prijzig, maar er zijn genoeg alternatieven. Natuurlijk kun je nog steeds de boom gebruiken. Wandelstokken zijn ook prima bruikbaar. Wat wij andere zagen doen is gebruik maken van sneeuwankers van stof of touwtjes die vastgemaakt zijn aan ijskrabbers. Deze werken ingegraven namelijk hetzelfde als de sneeuwharingen, maar zijn wel iets goedkoper. Overigens maak je het jezelf wel makkelijk om een schep mee te nemen voor het uitgraven van de bevroren sneeuwharingen de volgende dag. Wij hadden deze niet bij en konden ons wel redden, maar als het zeer hard vriest kan dit je wel even ophouden.
Het is belangrijk om de tent goed neer te zetten om twee redenen. Allereerst kan het in winterse omstandigheden nog altijd sneeuwen en zware sneeuw kan snel door je (lichtgewicht) tentje heen scheuren als het niet snel naar de zijkanten afglijdt. Misschien nog wel belangrijker is dat je de ventilatie goed op orde wilt hebben. Zet daarom ook alle ventilatieroosters in je tent zo ver mogelijk open. Anders dan je misschien zou verwachten wil je dat er zoveel mogelijk lucht door de tent gaat. Op deze manier wordt de adem die uitblaast, en die veel vocht bevat, sneller afgevoerd. Vocht betekent koud en daarom wil je dat niet in je tent laten condenseren.
De nacht voorbereiden
Zodra de tent staat kun je aan de slag met de avondrituelen. Een daarvan is sneeuw smelten, zeker als je meerdere dagen onderweg bent. Ik heb gehoord dat sneeuw smelten (en er naar kijken) het saaiste is wat je maar kunt doen en dat je dit alvast kunt starten tijdens het opzetten van de tent. Ik vond het eigenlijk wel rustgevend om te kijken naar de smeltende sneeuw.
Omdat we in Zweden in de verse sneeuw kampeerden konden we rechtstreeks onder de voorflap van de tent sneeuw scheppen. We smolten genoeg water om de volgende dag te kunnen wandelen en diezelfde avond te kunnen eten. Let op dat als je ‘binnen’ sneeuw smelt dat je wel de tentflap goed openhoudt om koolmonoxide vergiftiging te voorkomen.
Net als tijdens het wandelen moet je ook tijdens de avond goed blijven eten en drinken. Zet dus thee van je gesmolten thee en blijf met regelmaat wat eten. Gevriesdroogde maaltijden zijn goed voor de calorieën en makkelijk klaar te maken met kokend water. Maar ook noten doen het goed om je lichaam warm te houden. Als laatste toevoeging aan ons avondritueel namen we in de avond nog een klein slokje alcohol, in ons geval port. Dat is een van de voordelen van kamperen in de sneeuw. Ik weet niet of het echt goed voor je is, maar wij gingen er in ieder geval met een lekker rozig gevoel van slapen!
Een warme nacht in de sneeuw
Voor een echte warme nacht is het belangrijk dat de spullen binnen je tent ook goed op orde zijn. Het gebruik van één of zelfs twee slaapmatjes met een goede R-waarde zijn belangrijk. Wij hadden maar 1 matje bij maar losten dit op door wat kleding en zitmatjes onder ons slaapmatje te schuiven. Een goede slaapzak is natuurlijk ook belangrijk. Je kan deze al voorverwarmen door een veldfles te vullen met kokend water en deze (in bijvoorbeeld een sok) alvast in je slaapzak te leggen. Ook apparatuur die niet teveel af mag koelen, zoals accu’s, leggen we alvast in de slaapzak.
Je kan de slaapzak ook nog inpakken met je donsjas en je harshell jas als extra laag. In de slaapzak gingen we liggen met thermokleding en frisse sokken. De slaapzak trokken we volledig dicht zodat in principe alleen de mond en neus nog uitstaken. Ook hier wil je dat de lucht en het vocht dat je uitademt niet in de slaapzak blijft hangen, want vocht zorgt voor kou. De kruik die we eerder hadden opgewarmd leggen we op onze buik. Ook als je snel last hebt van koude voeten doe je er goed aan deze op je buik te leggen. Dit is dicht bij je hart en transporteert daarom makkelijker de warmte naar je voeten en tegelijkertijd je hele lichaam.
Het is ook goed om alvast te zorgen dat je warm je slaapzak ingaat wanneer je gaat kamperen in de sneeuw. Ben je nog wat afgekoeld dan is het goed om even te bewegen. Wij combineerden een laatste bezoek aan het toilet met een korte wandeling. Zo hadden we ook de minste kans om er in de nacht nog een keer uit te hoeven. Voor de tent sprongen we onszelf nog even warm om vervolgens met die warmte de slaapzak in te kruiken. We hebben de nachten tot onze verrassing met al deze stappen heerlijk geslapen bij temperaturen van –14.
Warm opstaan
Na een warme nacht is het zaak om warm op te staan. Maak wat tijd om nog even sneeuw te smelten of gewoon water te komen voor een warme thee. We hebben gemerkt dat het goed is om zoveel mogelijk spullen alvast op te ruimen terwijl je in de tent zit, omdat het opruimen van de tent behoorlijk koud kan zijn. Dit komt dan omdat je veel stil staat en weinig beweegt tijdens het afbreken en oprollen van de tent.
Bij een koude nacht is de sneeuw of het vocht op de tent bevroren. Dat is het beste moment om het er af te slaan. Je wil niet dat de tent te nat wordt ingepakt, zeker niet als je nog een nacht in de sneeuw hebt gepland. Laat de tent dan ook vooral goed doorluchten als deze nog nat is en wanneer het bevroren is sla je het er zo af. Moet je echt met een natte tent vertrekken dan is het aan te raden om die dag eerder te stoppen en de tent goed te laten drogen, luchten of bevriezen om te zorgen dat er geen vocht meer in de tent zit voordat je gaat slapen.
Na een hopelijk mooie winterwandeling kun je die avond weer hetzelfde ritueel herhalen. Met al deze stappen hebben wij in ieder geval fijne nachten beleeft in het ondergesneeuwde Zweden. Het viel ons vooral op hoe weinig last je van de kou zult hebben als je alles goed organiseert en het juiste materiaal bij hebt. Met die ervaring kijken wij alvast uit naar een mooie nieuwe winterweek in Nederland om nog een keer lekker in de sneeuw te gaan kamperen!
